Phân chia giống dơi Myotis dựa trên phân tích đa biến hình thái hộp sọ-răng

Chủ nhật - 30/06/2024 21:13

Các nhà khoa học Viện Sinh thái và Tà nguyên sinh vật kết họp cùng các đồng nghiệp đã tiến hành phân tích sinh thống kê đa biến dựa trên 23 phép đo hình thái sọ-răng từ 209 mẫu vật để nghiên cứu sự khác biệt giữa các loài dơi thuộc giống Myotis tại Việt Nam.

Giống dơi Myotis có khoảng 139 loài và phân bố rộng khắp thế giới, trong đó có Việt Nam. Myotis được coi là một đơn vị phân loại chưa phát triển các đặc điểm cụ thể, vẫn giữ lại bộ răng nguyên thủy. Giống như hầu hết các loài vespertilionids, dơi Myotis có nhiều đặc điểm hình thái chuyên biệt, chẳng hạn như ốc tai mở rộng nhiều, liên quan đến khả năng định vị bằng siêu âm. Dơi Myotis có kích thước dao động từ tương đối nhỏ đến lớn, cùng với các đặc điểm như: tai tương đối hẹp và chiều dài luôn vượt quá chiều rộng, vành tai thẳng, hẹp và nhọn.

Các phân tích đơn biến và đa biến cho thấy các loài nghiên cứu có thể được phân chia thành bốn nhóm như sau: loài có kích thước rất lớn (M. chinensis), loài có kích thước lớn (M. pilosus, M. indochinensis và M. annectans), loài có kích thước trung bình (M. altarium, M. hasseltii, M. montivagus, M. horsfieldii, M. ater, M. laniger và M. muricola) và loài có kích thước nhỏ (M. annamiticus, M. aff. siligorensis, M. rosseti và M. alticraniatus). Dữ liệu phân tích của chúng tôi đã tìm ra các đặc điểm sọ-răng chính góp phần vào sự khác biệt trong việc phân biệt các loài Myotis là chiều rộng của khẩu cái cứng, chiều cao tối thiểu của xương nhánh hàm dưới, chiều rộng cung gò má và cấu trúc hàm răng. Dựa trên sự khác biệt về hình thái sọ-răng của dơi Myotis, chúng tôi đã tiến hành so sánh giữa các cặp loài có hình thái tương tự và thảo luận thêm về các đặc điểm mới được kỳ vọng sẽ hỗ trợ cho việc phân loại và hệ thống học của các loài dơi Myotis tại Việt Nam.

Công trình nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Biodiversity Data Journal, số 12, năm 2024:

Vu HY, Bui TH, Hoang TT, Vu KL, Nguyen TS (2024) Multivariate analysis of craniodental morphology in mouse-eared bats (Chiroptera, Vespertilionidae, Myotis) from Vietnam. Biodiversity Data Journal 12: e122597. https://doi.org/10.3897/BDJ.12.e122597

Tác giả: Điều hành

Nguồn tin: Nguyễn Trường Sơn